چگونه به اهداف سرمایه گذاری برسیم؟

هدف ‌گذاری بخش حیاتی برنامه ریزی مالی است و بدون وجود اهداف مالی روشن و واضح نمی‌توان توقع هیچ نوع پیشرفت مالی را داشت.

یوگی برا، سال‌ها قبل به این موضوع اشاره کرده است:

«اگر نمی‌دانید کجا قدم می‌گذارید، باید خیلی مراقب باشید، زیرا ممکن است هرگز به جایی‌که می‌خواهید نرسید.»

روش‌های هدف‌گذاری

پیش از اینکه وارد جزئیات شویم، بهتر است علم هدف گذاری را بشناسیم که برای درک ادامه موضوع مفید است. از ۵۰ سال گذشته تا کنون تحقیقات مختلفی انجام شده که چگونگی هدف گذاری و رسیدن به اهداف مهم مالی را شرح می‌دهند.

دکتر ادوین لاک (Edvin Locke)، پدر نظریه‌ی هدف‌گذاری و یکی از مشهورترین روان‌شناسان است. نتایج بررسی‌های او به شکل مقاله‌ای خلاصه با نام «ایجاد انگیزه از طریق هدف‌گذاری هوشمند» منتشر شده است. بعدها این نتایج با روش تحقیق فراتحلیل گسترده‌ای که انجام شد، به اثبات رسیدند. از ترکیب این بررسی‌ها مشخص شد که مهم‌ترین اصول مؤثر در هر هدف‌گذاری موارد زیر هستند:

۱. وضوح

اهداف واضح و روشن به مراتب بیش از اهداف کلی و مبهم، درک می‌شوند.

« هرقدر هدفی مشخص‌ و صریح‌تر باشد، عملکرد رسیدن به آن، دقیق‌تر تنظیم می‌شود.»

-ادوین لاک

۲. چالش

بعید است بتوان با اهداف خیلی آسان یا خیلی سخت، به جایی رسید. اهداف وقتی چالش‌برانگیز و در عین حال واقعی‌اند، بالاترین سطح انگیزه را موجب می‌شوند.

«اهدافی که هر دو ویژگی شفافیت و سختی لازم را دارند، به بهترین شکل ممکن انجام می‌شوند. بیشترین سطح تلاش در مورد وظایفی صورت می‌گیرد که تا حدی سخت باشند اما وقتی کاری بسیار آسان یا بیش از حد سخت است، تلاشی برای انجام آن رخ نمی‌دهد.»

– ادوین لاک

۳. تعهد

تعهد، موجب انگیزه و استقامت مورد نیاز برای دستیابی به اهداف چالش‌برانگیز می‌شود. برای رسیدن به هدف‌تان باید به کاری که انجام می‌دهید و علت انجام آن کار، ایمان داشته باشید.

«تعهد و احساس مسئولیت در برابر اهداف، زمانی به وجود می‌آید که (اولا) فرد متقاعد شود آن هدف مهم است؛ (ثانیا) مطمئن باشد که آن هدف دست یافتنی است.»

– ادوین لاک

۴. بازخورد

وقتی اهداف مشخصی تعیین کردید، نظارت و پایش پیشرفت‌تان در رسیدن به آن اهداف، مهم است.

«هدف‌ گذاری زمانی بیشترین اثر را می‌گذارد که نسبت به پیشرفت در هدف، بازخوردی وجود داشته باشد.»

– ادوین لاک

دسته‌بندی و اولویت‌بندی اهداف

پس از انجام توفان فکری باید حداقل ۲۰ هدف انتخاب کنید تا پول خود را به یکی از آن اهداف اختصاص بدهید. در حقیقت عاقلانه نیست که به چند هدف در آن واحد توجه نشان بدهیم و ناامیدانه تلاش کنیم تا به برخی از آنها دست بیابیم. به جای این کار، بهتر است بر مبنای زمان و اهمیت هدف مورد نظر خود، سیستمی برای تحقق بخشیدن به آن هدف ایجاد کنیم.

ابتدا بر مبنای زمان، اهداف خود را دسته‌بندی کنید. این کاری است که ما همیشه انجام می‌دهیم.

* اهداف کوتاه‌مدت ( ۱۲ماه یا کمتر)

* اهداف میان‌مدت (۱تا ۵ سال)

* اهداف بلندمدت (۵ سال به بالا)

پس از تقسیم‌بندی هر هدف بر مبنای زمان، باید اهمیت هریک از اهداف را در نظر بگیرید. اگر مانند بیشتر مردم، شغلی با درآمد متوسط دارید، بنابراین برای تأمین تمام اهداف‌تان به‌اندازه‌ي کافی پول ندارید. پس رتبه‌بندی اهداف‌تان برمبنای اهمیت نسبی آنها، کمک می‌کند تا بتوانید اهدافی مهم‌تر را اولویت‌بندی کنید.

البته برخی از اهداف را باید در هم ادغام کرد؛ چراکه معمولا با تأمین اهداف کوتاه‌مدت می‌توان به اهداف طولانی‌تر دست یافت. به طور مثال زمانی می‌توانید از یک بدهی کاملا رها شوید که اقساط آن را در مدت‌های کوتاه معین بپردازید. یا برای بازنشستگی باید پس‌انداز داشته و روی بخشی از درآمدتان سرمایه‌گذاری کنید. همچنین به یاد داشته باشید که برخی از اهداف مالی فقط یکبار رخ می‌دهند، درحالی‌که برخی از اهداف دیگر ممکن است هر سال تکرار شوند.

برای اینکه متوجه موضوع شوید و اهداف مالی‌تان را به‌درستی تعیین کنید، فهرستی از اهداف مالی احتمالی بر اساس اهمیت و زمان، آماده کرده‌ام. این فهرست صرفا نمونه‌ای از هدف‌گذاری است و می‌توانید آن را بر اساس موقعیت فردی خود تغییر بدهید.

اهداف کوتاه‌مدت (۱۲ماه یا کمتر)

۱. رسیدگی به پوشش بیمه سلامت، اتومبیل و ملک شخصی (این ماه)

۲. تنظیم پرداخت خودکار تمام قبوض و اقساط ( این ماه)

۳. کاهش هزینه‌های ماهانه تا ۱ میلیون تومان ( این کار را هنگام دریافت حقوق ماه بعد خود شروع کنید)

۴. افزایش پرداختی برای بیمه عمر، جهت دستیابی به حداکثر حقوق بازنشستگی (ماه آینده)

۵. پس‌انداز ۱۰ میلیون تومان در صندوق اضطراری (طی ۶ ماه)

۶. مذاکره در مورد دریافت حقوق بیشتر ( قبل از رسیدن روز تولد بعدی)

۷. پس‌انداز ۳ میلیون تومان برای مسافرت به همراه خانواده (در مدت ۱۲ ماه )

۸. فروش اجناس بی‌مصرف خانه برای اینکه بتوانید به طور کل بدهی‌تان را تصفیه کنید (در مدت ۱۲ ماه)

اهداف میان‌مدت (۱تا ۵ سال)

۱. بعد از پرداخت بدهی ها، اسناد مربوط به خرید ملک شخصی‌تان را تکمیل کنید (قبل از ۲۹/۱۲/۱۳۹۸)

۲. بعد از اینکه کارهای مربوط به خرید ملک را انجام دادید، حداقل ۲۰ درصد از کل حقوق ماهانه‌تان را پس‌انداز کنید. (قبل از ۳۰/۱۲/۱۳۹۹)

۳. پس از اینکه توانستید به راحتی ۲۰ درصد از درآمدتان را پس‌انداز کنید، ماهانه ۵۰۰ هزار تومان بیشتر هم برای هزینه تحصیل فرزندتان کنار بگذارید.

اهداف بلند‌مدت (۵ سال به بالا)

۱. تصفیه تمام بدهی‌ها، ازجمله پول رهن (قبل از ۱۴۰۵)

۲. پس‌انداز ۱۰۰ میلیون تومان سرمایه به منظور استقلال مالی در سنین بالا (قبل از ۴۵ سالگی)

اهداف فوق، صرفا چند نمونه از اهداف هستند که روش هدف‌گذاری را یاد می‌دهند. با توجه به آنها، می‌توانید برنامه‌هایتان را مرتب کنید. البته ممکن است اهداف‌تان تا حدی شبیه این هدف‌ها یا کاملا متفاوت از آنها باشند. اما آنچه مهم است، تعریف اهدافی است که برای خودتان اهمیت دارد.

زمانی‌که تلاش می‌کنید، به اهداف‌تان دست پیدا کنید، باید به‌طور مرتب میزان پیشرفت‌تان را نیز بررسی کنید. زیرا بنابر دستورالعمل S.M.A.R.T، شما اهداف مشخص قابل اندازه‌گیری دارید که باید در یک چارچوب زمانی خاص به آنها دست یابید.